In de visie en werkwijze van CCE is de 'context’ een belangrijk begrip, omdat er bij probleemgedrag altijd een wisselwerking is tussen de cliënt en zijn omgeving. En soms hebben we de neiging om de cliënt de schuld te geven, maar dat is onterecht. Van invloed zijn ook factoren uit de context.
Aandacht voor de context
In de zoektocht naar de oorzaken van probleemgedrag kijken we daarom breed, meervoudig en specifiek naar de situatie van de cliënt en de mensen in zijn omgeving. We proberen het gedrag te begrijpen en stellen onszelf de vraag: wat vraagt de cliënt eigenlijk van ons?
Breed kijken
Bij het ontstaan van probleemgedrag spelen verschillende factoren een rol. Daarom kijken we naar:
Cliëntfactoren
Deze omvatten de gezondheid en mentale toestand van de cliënt, zoals ziektes, pijn of trauma. Ook wordt gekeken naar welke vaardigheden iemand heeft en wat diegene wel of niet begrijpt. Deze factoren bepalen hoe iemand met de omgeving omgaat en reageert op de wereld om zich heen.
Sociale omgeving
De interacties tussen familie, zorgverleners, medecliënten en anderen spelen een belangrijke rol. Het gaat om hoe deze mensen met elkaar omgaan en hoe hun gedrag invloed heeft op de cliënt en vice versa.
Fysieke omgeving
De fysieke omstandigheden, zoals de ruimte waarin iemand leeft of werkt, en de aanwezigheid van andere mensen, kunnen het gedrag van de cliënt sterk beïnvloeden. Een drukke, chaotische ruimte kan bijvoorbeeld voor prikkels zorgen die leiden tot probleemgedrag.
Organisatie
Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de samenwerking binnen zorgteams, zoals overleg tussen medewerkers en behandelaars. Ook speelt de mate van kennis en ondersteuning binnen het team een rol bij de aanpak van probleemgedrag.
Meervoudig kijken
Maar er is nog meer. Niet alleen de feiten zijn belangrijk, maar ook hoe het probleemgedrag beleefd wordt en welke betekenis de betrokkenen daar aan geven. Ook normen en waarden spelen een belangrijke rol. Is er overeenstemming over wat acceptabel is? En tot slot: welke belangen spelen er allemaal mee?
Specifiek kijken
Iedere vastlopende zorgsituatie is uniek en vereist maatwerk. Er bestaat geen standaardoplossing voor probleemgedrag. Bij ernstig en aanhoudend probleemgedrag is het daarom essentieel om specifiek te kijken naar de unieke omstandigheden van de persoon en situatie. Dit betekent dat je onderzoekt hoe het probleem is ontstaan en welke factoren het in stand houden. Pas door inzicht in deze unieke elementen kan een gerichte interventie worden ontwikkeld die de kern van het probleem aanpakt.
Werkwijze bij probleemgedrag
Er bestaat geen universele methode om een complexe zorgsituatie met ernstig en aanhoudend probleemgedrag aan te pakken. Hoewel sommige methodieken kunnen helpen, is geen enkele altijd geschikt. Er zijn echter drie belangrijke uitgangspunten die altijd van belang zijn.
Multidisciplinair
We vinden het essentieel om 'breed en meervoudig' naar probleemgedrag te kijken. Dit betekent dat experts uit verschillende vakgebieden betrokken worden bij het onderzoek en de interventies. Het doel is om samen een volledig en samenhangend beeld van de situatie en het probleemgedrag te vormen. Nauw samenwerken is hierbij cruciaal.
Systematisch en transparant
Een tweede uitgangspunt is dat er geordend en systematisch wordt gewerkt. We willen duidelijk zijn in hoe we samenwerken en delen onze kennis om zorgverleners verder te helpen.
In samenwerking met betrokkenen
Samenwerking is de kern van onze werkwijze. We staan naast zorgverleners en werken samen met alle betrokkenen in de zoektocht naar creatieve oplossingen. Dit versterkt de betrokkenheid van alle partijen. Zo dragen we bij aan duurzame oplossingen die blijven werken, ook wanneer we niet meer direct betrokken zijn.